Almanak

Afgelopen maandag hebben wij de Almanak Duurzaam Voedsel in ontvangst mogen nemen. Dit product van het ministerie van 'LNV' is een mooie en praktische bundeling van veel initiatieven, gelardeerd met heerlijke recepten. Aan het eind van de middag heb ik van de gelegenheid gebruik gemaakt om afscheid te nemen van het boegbeeld van het ministerie 'voor duurzaam voedsel', minister Verburg. Het is spannend om te gaan ontdekken wat het nieuwe ministerie 'ELI' met en voor de gegeven ontwikkeling gaat doen.

De bijeenkomst had wel dynamischer en interactiever georganiseerd mogen worden, er zijn kansen tot productieve krachtenbundeling blijven liggen. De intentie was er wel, zowel bij de mensen als bij de organisatie, maar het kwam niet helemaal samen. Zelf heeft ondergetekende ook de kans voorbij laten gaan door tijdens deze bijeenkomst van gelijkgestemden de ambitie van stichting K-ETEN niet uit te spreken. Want juist deze mensen kunnen begrijpen dat het naast alle belangrijke initiatieven zaak is om op scholen de voedselcultuur te hervormen.

Het geserveerde voedsel was troostrijk; prachtige producten en een scala aan smaken. De boekpresentatie -'Smaakvrienden'- van Angelique Smeinck was ook erg welkom; gebracht met beweging, getuigend van creativiteit en overlopend van visuele inspiratie. Als we koks in opleiding op deze manier kunnen gaan instrueren werpt dat zeker vruchten af..

Fundament

Kiezen voor de introductie van een verse en duurzame maaltijd op school is een fundamentele zaak.
De impact van deze (voedsel-) cultuurverandering blijft niet beperkt tot een verbetering van gezondheid of milieu. Dat zou op zich al voldoende zijn, maar toch reikt het veel verder. Het geeft vorm aan de fundamenten van de maatschappij van morgen. Hieronder vallen ook de economie en de vorming van de sociaalculturele gemeenschap. Bovendien voorziet het kinderen op individueel niveau van een referentiekader dat van levensbelang is. Het maakt hen zelfredzamer, bewuster, ervaringsdeskundig. Allemaal voorwaarden om zelf verantwoorde keuzes te kunnen maken.
Op de website http://www.k-eten.nl/ (in de prezi presentatie) gaan wij uitgebreid in op alle voordelen die te voorzien zijn, als wij maatschappelijk investeren in een gezonde en duurzame leefstijl op scholen.

En om nog even bij het sociale en culturele aspect stil te staan volgt hier een citaat van Dhr. W. Linnemans, o.m. celbiolooog en expert op het gebied van psychosomatiek (over interactieve relaties tussen lichaam en geest), uit een geschrift over de biologie van complexe systemen. Hierin wordt geschetst dat aandacht voor menselijke interacties en voor natuurlijke ritmen (naast de rol van voeding en nutrienten) vruchtbare wegen opent om gezondheid, ziekte en behandeling te bezien:

"Het activiteitenpatroon gedurende het etmaal is van belang voor het onderling afstemmen van menselijke activiteiten. Als bijvoorbeeld de een slaapt en de ander klaar wakker is, valt er weinig samen te doen. Onderlinge afstemming in welke vorm dan ook zit zeer waarschijnlijk in het fundament van een gemeenschap. Het is daarmee vermoedelijk een grondvoorwaarde voor menselijk welzijn, zowel sociaal, psychisch als lichamelijk (in deze volgorde)".

Dr. Wilbert Linnemans (Human Sense), september 2010

Strategie

Een vers bereide en duurzame maaltijd op school is in onze visie een een strategie. Het impliceert de keuze voor een structurele aanpak en preventieve benadering van maatschappelijke (problematische) thema's.
Vandaag ontvingen wij van een betrokken supporter illustratieve citaten:
"Overgewicht maakt meer slachtoffers en brengt grotere gezondheidskosten met zich mee dan enig andere aandoening."
Bron: ministerie van VWS

"Als doelgroep zijn (V)MBO studenten van groot belang bij de aanpak van overgewicht omdat deze leerlingen meer dan gemiddeld afkomstig zijn uit laag opgeleide gezinnen, vaker kampen met overgewicht, met name in de grote steden voornamelijk allochtoon zijn, er vaak verkeerde voedingsgewoonten op na houden en in het algemeen veel minder aan sport en beweging doen dan leeftijdgenoten op HAVO/VWO scholen.
Overgewicht kost de Nederlandse samenleving twee miljard euro per jaar aan uitgaven voor gezondheidszorg. Dat kan alleen maar meer worden."

Remy Hira Sing, hoogleraar jeugdgezondheidszorg, VU Amsterdam

Beter Eten 2010

Debatterende jongeren geciteerd tijdens onlangs gehouden Beter Eten 2010 evenement in Den Bosch:

"Waar een groot deel van de deelnemers aan het begin nog niet zo goed wist wat ‘duurzaam’ of ‘beter’ voedsel zou moeten betekenen, wisten een aantal anderen met veel voorbeelden uit te leggen waarom zij zoveel mogelijk duurzame keuzes maken in hun voedselaankopen. Langzamerhand kwamen de tongen los en na een uur praten werden de meest interessante vragen gesteld door de jongeren die eerder zelf aangaven nooit na te denken over waar hun voedsel vandaan komt, of hoe het geproduceerd wordt! “We moeten ons verenigen en een tegengeluid geven” werd zelfs geroepen, “om duidelijk te maken dat wij vinden dat de overheid ons goede voorlichting moet geven over wat het verschil is tussen ‘gewone’ producten en de biologische variant.”

Volgens het verslag koppelden de jongeren naar de minister terug dat zij vinden dat de overheid moet zorgen dat alle kinderen les krijgen op een schooltuin en meer leren over eten en smaken, én dat het subsidiëren van de gangbare (industriële) melkproductie echt niet meer kan. Als het aan de jongeren ligt kan dit geld beter besteed worden om de biologische melkveehouderij te stimuleren zodat bio-producten betaalbaarder worden.